نکات مهم توقیف اموال

به طور کلی وقتی می‌گوییم مالی توقیف شده که از مالکیت قبلی در آمده و بازداشت شود و مالک نتواند به آن دسترسی داشته باشد. 

توقیف هم خانواده کلمه توقف است و از نظر لغوی یعنی بازداشتن از حرکت؛ اما در معنای حقوقی ، عبارت توقیف اموال یعنی بازداشت دارایی های یک فرد به حکم قانون. به عبارتی وقتی دادگاه حکم می‌دهد و نهاد قانون اجازه تصرف و استفاده مال را از کسی می‌گیرد در واقع این مال توقیف شده است.

مال توقیفی می تواند هر چیزی باشد؛ از پول موجود در حساب بانکی تا خانه و مغازه و…. معمولا توقیف اموال در مواردی مانند مهریه ، چک و ارث پدری و…..انجام می‌شود. همچنین توقیف دارایی ها و اموال منقول و غیرمنقول در روند پرونده متفاوت است.

توقیف اموال منقول

توقیف اموال منقول به دو نوع تقسیم می شود:

۱_ توقیف تأمینی 

۲_ توقیف اجرایی

توقیف تأمینی:

هنگامی که حکمی صادر شود ، برای به اجرا در آوردن آن حکم ، شرایط خاصی لازم است ؛ یکی از شرایط این است که باید برای حکم اجرائیه صادر شود و این اجرائیه به محکوم علیه( کسی که حکم به ضررش صادر شده) ابلاغ گردد.

طبق ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی ، همین که اجرائیه به‌ محکوم علیه ابلاغ شد، او موظف است ظرف ۱۰ روز مفاد آن را اجرا کند.

احتمال دارد محکوم علیه( کسی که حکم به ضررش صادر شده ) ، در این مهلت ۱۰ روزه اموال‌ خود را به دیگران انتقال دهد یا آن ها را مخفی کند یا از بین ببرد یا به طور کلی اقدامی انجام دهد که محکوم له نتواند به حق خود برسد که در این صورت توقیف تأمینی صادر می‌شود.

توقیف اجرایی:

محکوم علیه موظف است در طی ۱۰ روز بعد از ابلاغ اجرائیه،  آن را اجرا کند؛ اما ممکن است او در این مهلت،  این حکم را اجرا نکرده و به هیچ یک از وظایف جایگزین هم عمل نکند در چنین وضعیتی طبق ماده‌ ۴۹ قانون اجرای احکام مدنی محکوم له( کسی که حکم به نفعش صادر شده ) می تواند درخواست کند تا معادل محکوم به( مالی که باید توقیف شود ) از اموال محکوم علیه توقیف گردد.

توقیف اموال غیر منقول( زمین، خانه و...)

این اموال قابل جابجایی نیستند و شخصی که درخواست تأمین خواسته دارد، می‌تواند صرفا این اموال را برای اجرای رأی به دادگاه معرفی کند.

در صورت معرفی اموال غیر منقول برای توقیف به دادگاه ، دادگاه مال را توقیف کرده و اگر ملک به‌ نام‌ محکوم علیه باشد،  اداره ثبت مراتب‌ را در دفتر ثبت املاک قید می کند؛ اگر ملک به‌ نام‌ محکوم علیه نباشد،  این امر به قسمت اجرا اعلام می‌شود .

انواع روش های توقیف اموال

برای توقیف اموال در اداره ثبت باید در نظر داشت که تنها زمانی می توان به این مرجع مراجعه کرد که بدهی و طلب به وسیله یک سند لازم الاجرا قابل استناد باشد.

سند ازدواج و چک از جمله اسناد لازم الاجرایی هستند که اداره ثبت اسناد و املاک می تواند به آنها رسیدگی کند و در صورت نیاز اقدام به صدور حکم توقیف اموال کند ؛ در این روش از توقیف اموال نیازی به مراجعه به دادگاه نیست و تنها با مراجعه به‌ اداره ثبت،  می توان توقیف اموال را دریافت کرد.

به این ترتیب که ابتدا یک مهلت ۱۰ روزه به بدهکار داده می شود تا دین خود را ادا کند ؛ در صورتی که بدهکار در این مدت بدهی خود را پرداخت نکند ، اخطاریه ای برای طلبکار ارسال می شود که طبق آن – ظرف ۳ روز باید اموالی را  از بدهکار جهت توقیف اموال به اداره ثبت معرفی کند.

در واقع در این روش معرفی اموال بدهکار به اداره ثبت بر عهده طلبکار است و بدیهی است که بدهکار می تواند در مهلت ده روزه اموال‌ خود را به دیگران منتقل کند.

روش بعدی توقیف اموال،  توقیف اموال از طریق دادگستری است ؛ درخواست توقیف اموال از طریق دادگستری هم می تواند بعد از صدور حکم باشد و هم در حین رسیدگی به حکم.

اگر محکوم علیه( کسی که حکم به ضررش صادر شده ) حکم صادر شده را اجرا نکند یا در حین رسیدگی به پرونده،  احتمال این برود که‌ بدهکار اموال خود را در این مدت به دیگری منتقل کند،  می توان از دادگاه درخواست توقیف اموال نمود.

بعد از صدور رأی در دادگاه ، خواهان باید تقاضای صدور اجرائیه کند تا به واسطه آن حکم صادر شده ، اجرا شود .

بعد از صدور اجرائیه،  محکوم ۱۰ روز مهلت دارد تا اموالی را برای پرداخت بدهی خود به دادگاه معرفی کند و اگر این کار را نکرد ، خود طلبکار می تواند اموال او را به دادگاه معرفی و درخواست توقیف اموال کند.

توقیف اموال یعنی بازداشت دارایی های یک فرد به حکم قانون

وقتی دادگاه حکم می‌دهد و نهاد قانون اجازه تصرف و استفاده مال را از کسی بگیرد،  در واقع این مال توقیف شده است

مال توقیفی می تواند هرچیزی که ارزش مالی داشته باشد ، بوده اعم از اموال‌ منقول مثل ماشین،  طلا و…. یا اموال غیر منقول مثل خانه ، زمین و…..

تبصره یک ماده ۳۵ قانون اجرای احکام مدنی  ، مقرر کرده است که محکوم له( کسی که حکم به نفعش صادر شده) می تواند حتی قبل از تمام شدن مهلت ۱۰ روزه محکوم علیه اموال او را برای توقیف معرفی کند که به این توقیف  ، توقیف تأمینی یا توقیف احتیاطی می گویند

در صورتی که بعد از ابلاغ اجرائیه،  بدهکار آن را اجرا نکند در چنین شرایطی بر طبق ماده ۴۹ قانون اجرای احکام مدنی،  طلبکار می‌تواند درخواست کند معادل محکوم به(مالی که باید توقیف شود ) از اموال بدهکار توقیف شود که با این روند توقیف اجرایی گویند

توقیف اموال: عملی حقوقی و موقت است؛ لذا اموال توقیف شده پس از برائت خوانده یا پس از پرداخت بدهی به خواهان، قابل بازگشت به مالک اولیه اموال می باشد.

ضبط اموال: عملی حقوقی و دائم است ، لذا اموال ضبط شده در یک پرونده مطروحه همیشه به نفع دولت جمع آوری شده و قابل برگشت به مالک اولیه نمی باشد .

مصادره اموال: عملی حقوقی است که حتما باید در قانون به صراحت آمده باشد(ماده قانونی داشته باشد ) به عنوان مثال مطابق اصل ۴۹ قانون اساسی: دولت موظف است ثروت های ناشی از ربا ، غصب  ، رشوه ، قمار ، سوءاستفاده از موقوفات ، سوءاستفاده از مقاطعه کاری‌ها و معاملات دولتی ، فروش زمین های موات و مباحات اصلی،  دایر کردن اماکن فساد و سایر موارد غیرمشروع را گرفته و به صاحب حق رد کند و در صورت معلوم نبودن او (صاحب حق) به بیت المال بدهد.

آیا میدانید؟

آیا می دانستید واریز نکردن دیه در مهلت قانونی آن می تواند منجر به صدور حکم جلب یا توقیف اموال برای فرد شود

مهلت پرداخت دیه:

  • مهلت پرداخت دیه بعد از صدور رأی دادگاه در جرائم عمدی و ضرب و جرح عمدی موجب دیه ، یکسال قمری از زمان وقوع جنایت است.
  • مدت زمان پرداخت دیه بعد از رأی دادگاه در جرائم شبه عمد ، دوسال قمری از زمان وقوع جنایت خواهد بود مگر اینکه طرفین به نحو دیگری توافق نمایند.
  • مهلت رداخت دیه در خطای محض،  ظرف ۳ سال قمری از تاریخ وقوع جنایت خواهد بود،  مگر اینکه طرفین به نحو دیگری توافق کنند.

 

آیا می دانستید مطابق قانون،  زن می تواند به استناد سند ازدواج،  مهریه خود را از طریق اجرای احکام مدنی مطالبه کند….به این صورت که اگر شوهر به پرداخت مهریه اقدام نکند ، زن می تواند درخواست توقیف اموال یا حقوق او را بدهد، همچنین امکان مطالبه مهریه به صورت تقسیط در صورت ناتوانی مالی مرد وجود دارد.

توقیف اموال یک فرایند قانونی و قضایی است و طبیعتا بدون داشتن اطلاعات حقوقی نمی توانید به آن وارد شوید .‌اگر به هر دلیلی درگیر فرایند توقیف هستید ، داشتن وکیل برای انجام این امر و همچنین مشاوره گرفتن از یک وکیل در حوزه توقیف اموال بسیار ضروری است: وکیل متخصص در زمینه توقیف اموال به تمام شرایط و ضوابط مربوط به اموال منقول و غیرمنقول،  آگاهی کامل داشته و می تواند مسیر و روند پرونده مورد نظر شما را آسان تر و بهتر کند.

برای ارتباط با وکلای مجرب در تمامی زمینه توقیف اموال میتوانید از دکمه زیر استفاده کنید:

فهرست مطالب